Wat zijn kloven?
Kloven zijn kleine barstjes of groeven in de droge huid. Ze zijn niet gevaarlijk, maar kunnen (zeker bij beweging) wel pijnlijk zijn en soms bloeden. Kloven in de voeten (waaronder hielkloven) en kloven in de handen (waaronder vingerkloven) komen het meeste voor. Ook kunnen kloven ontstaan in de lippen of achter de oren.
Kloven in voeten en hielkoven
Voetkloven zijn scheurtjes in de huid of droge eeltlaag van de voet en worden ook wel raghaden genoemd. Deze kloven kunnen behoorlijk diep zijn en kunnen zorgen voor pijnlijke voeten. De randen van kloven in voet zijn vaak hard, terwijl de huid onderin de kloof erg dun is. Hierdoor kunnen de kloven gaan bloeden. Voetkloven kunnen voorkomen onder de voorvoet of onder de rand van de grote teen. Ze komen echter het vaakste voor onder de hielen. In dit geval spreken we van hielkloven. Hielkloven ontstaan dus in de droge eeltlaag van de hielen. Deze droge eeltlaag op de hielen is een plaatselijke verharding van de huid die meestal wordt veroorzaakt door constante wrijving of druk. Kloven tussen de tenen zijn geen kloven, maar fissuren. Deze ontstaan door een weke huid en kunnen gepaard gaan met een schimmelinfectie.
Kloven in handen en vingerkloven
Bij kloven in de handen komen de scheurtjes in de huid vooral op de vingers voor. Deze kloven worden vingerkloven genoemd. Ze genezen niet gemakkelijk. Eén beweging met de vinger kan voldoende zijn om de kloof weer open te laten springen. Het hebben van kloven aan de vingers is een veelvoorkomend probleem dat zich vooral voordoet bij de nagelwallen, de zijkanten van de vingers en aan de strekzijde van de vingergewrichten.
Hoe ontstaan kloven?
De barrièrefunctie is één van de belangrijkste functies van de huid. Deze functie beschermt je huid tegen verlies van vocht en tegen het binnendringen van schadelijke stoffen van buitenaf. De barrièrefunctie wordt voor een groot deel geregeld door het bovenste laagje van de huid: de hoornlaag. Deze laag bestaat uit afgestorven huidcellen en huidvetten. Wanneer je een tekort aan huidvetten hebt, is de huid minder goed in staat vocht vast te houden. Oftewel, de barrièrefunctie wordt verstoord waardoor de huid uitdroogt. Hierdoor kunnen kloven in de huid ontstaan. Er zijn zowel chemische als fysische factoren die ervoor zorgen dat de huidvetten aangetast worden met uitdroging van de huid en kloven als gevolg. Mogelijke risicofactoren worden hieronder besproken.
Risicofactoren
- Weer. In de winter krijgt de huid heel wat te verduren door koud weer. Niet alleen buiten is de lucht zeer droog, maar ook binnen is de lucht droog door de verwarming. Als gevolg hiervan droogt de huid sneller uit waardoor de kans op het ontstaan van kloven toeneemt. Maar ook door het dragen van slippers en sandalen kunnen er kloven ontstaan.
- Huidaandoening. Mensen met een aanleg voor eczeem of psoriasis ontwikkelen sneller kloofjes, omdat zij vaak sneller een droge huid hebben.
- Gebruik van water en reinigingsmiddelen. Door het veelvuldig gebruik van water, zeep en andere reinigingsmiddelen was je de natuurlijke, vette beschermlaag van de huid weg. Door de huid te wassen met water en zeep wordt de huid dus vooral droger. Hierdoor verhoogt het risico op kloven.
- Verouderde huid. Een verouderde huid verliest het vermogen om vocht vast te houden, waardoor deze sneller uitdroogt. De kans op het ontstaan van kloven neemt hierdoor toe.
- Overmatige druk op de huid. Overmatige druk op de voetzolen en een droge huid in combinatie met eeltvorming kan leiden tot de ontwikkeling van voetkloven, waaronder hielkloven. Door een constante (verhoogde) druk op de hielen kan de huid barsten. Overmatige druk kan het gevolg zijn van bijvoorbeeld overgewicht, een staand beroep of een afwijkende voetstand.
- Overmatige eeltgroei. Een extra risico is overmatige eeltvorming door bijvoorbeeld eczeem, psoriasis, handarbeid of overmatige lichaamsdruk. Vereelting van de huid geeft niet alleen een verhoogd risico op kloofvorming, maar door verdikte eeltrandjes van de kloof geneest deze ook moeilijker.
- Vitaminetekort. Onderzoek toont aan dat vitamine D een rol speelt bij de regulatie van vetten in de huid. Een tekort aan vitamine D kan ertoe leiden dat de regulatie van vetten in de huid wordt verstoord. Dit kan resulteren in een droge huid en het ontstaan van kloven in bijvoorbeeld de handen.
Wat zijn de symptomen van kloven?
Een kloof ziet eruit als een kleine snee, een verticaal barstje of scheur in de huid. De huid staat open en soms is de kloof vrij diep. Een diepe kloof kan bloeden en zelfs ontsteken, waarna wondjes ontstaan. Kloven zijn vaak pijnlijk en kunnen jeuken.
Hoe kun je kloven behandelen?
Hoe kun je het beste kloven behandelen?
Smeren, smeren, smeren!
Hydrateer de huid
Voor de behandeling van kloven in de handen en voeten is het belangrijk om de huid goed te hydrateren met vochtinbrengende voet- of handcrème of klovenzalf. Je kunt je handen en voeten dik insmeren voor het slapen gaan en vervolgens katoenen handschoenen of sokken aantrekken. Zo kan de crème of zalf goed in de huid trekken.
Verzachtende ingrediënten
Verzachtende ingrediënten werken als smeermiddelen op het oppervlak van de huid. Ze helpen de huid zacht, soepel en buigzaam te houden. Kijk naar ingrediënten zoals lanoline, jojoba-olie, isopropyl palmitaat, propyleenglycol linoleaat, squaleen en glycerolstearaat.
Vochtbalans herstellende ingrediënten
Vochtinbrengende ingrediënten trekken vocht uit de omgeving naar het oppervlak van de huid, waardoor het watergehalte van de buitenlaag van de huid wordt verhoogd. Check het ingrediëntenlabel voor algemene bevochtigingsmiddelen zoals glycerine, hyaluronzuur, sorbitol, propyleenglycerol, ureum en melkzuur.
Bij Salon Nynke hebben we zowel verzachtende als vochtbalans herstellende zalven. Meer informatie over de zalven vind je hier.
Hielkloven behandelen
Kloven in de voeten, waaronder hielkloven, zijn moeilijk te genezen, omdat de voet voortdurend langs de sok of schoen schuurt. Er zijn speciale hielpleisters die je voeten beschermen tegen deze wrijving. Ook kan een pedicure van Salon Nynke helpen om het eelt te verwijderen en de voeten weer in goede conditie te brengen.
Als het eelt verwijderen niet voldoende helpt, kan een podotherapeut de kloven beschermen met bijvoorbeeld een teenorthese. Een teenorthese is gemaakt van siliconen en wordt toegepast om bijvoorbeeld de stand van de tenen te corrigeren, druk te verdelen of irritatie te voorkomen. Kloven die ontstaan door een afwijkende voetstand kan de podotherapeut behandelen met schoenadvies of het aanmeten van podotherapeutische zolen of steunzolen. Daardoor wordt de overmatige druk op de voetzolen beperkt en ontstaan er minder snel hielkloven.
Hoe kun je het ontstaan van kloven voorkomen?
Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om te proberen het ontstaan van kloven te voorkomen. Deze worden hieronder besproken. Uitgangspunt hierbij is het tegengaan van uitdroging van de huid.
- Kloven kun je niet alleen behandelen met een vochtinbrengende crème, ook kun je ze ermee proberen te voorkomen. Let hierbij wel op dat je geen producten met de stof Sodium Laureth Sulphate (SLS) gebruikt. Deze stof droogt de huid namelijk juist weer uit.
- Gebruik tijdens het douchen en baden reinigingsproducten die zijn ontwikkeld voor een droge huid en douche niet te warm.
- Hebben je handen veel te verduren? Draag dan huishoudhandschoenen bij het afwassen, zodat ze niet steeds rechtstreeks in aanraking komen met water en de afwasmiddelen. Ook bij het werken in de tuin kun je het beste aangepaste handschoenen dragen, net als wanneer het buiten kouder wordt.
- Je handen en voeten bescherm je het beste door ze altijd goed warm te houden en comfortabele (hand)schoenen te dragen die niet knellen.
- Stel je handen en voeten niet te vaak bloot aan extreem koude of warme temperaturen.
- Verbeter ‘s winters de luchtvochtigheid in huis of op kantoor. Om droge lucht te voorkomen kun je bijvoorbeeld een luchtbevochtiger in huis halen, of – ouderwets, maar wel doeltreffend – een bakje water aan de verwarming hangen.
En verder: smeren, smeren en nogmaals smeren. Nynke haar favoriete uitspraak: “Wanneer de crème in het potje of de tube blijft zitten, werkt het niet op de huid!”
Bij Salon Nynke hebben we zowel verzachtende als vochtbalans herstellende zalven. Meer informatie over de zalven vind je hier.